Sander Kooistra

Hoe ging het schrijven vandaag?
Best goed, mompel je.

Probeer maar eens uit te leggen hoe het voelt.
De ene keer zit je zwetend te vechten voor elk woord. De andere keer stroomt het als een honingrivier. De ene prachtzin na de andere, je hoeft ze alleen maar op te vangen.

Schrijven is een avontuur dat je in je eentje beleeft. Het resultaat van al die avontuurlijke dagen komt een keer bij andere mensen op het bord te liggen, maar dat is pas veel later, als jij al lang  op een nieuwe expeditie vertrokken bent.

De leuke momenten van het schrijven zijn niet te delen. Er zijn van die dagen dat ik me beloond voel. De zinnen beginnen te lopen, de alinea’s krijgen een dwingend ritme, de tekst heeft de betekenis gekregen die ik erin wilde leggen, en nog wat extra ook. Vondsten die gratis binnenstromen. Een nieuwe, ongedachte verdieping in het verhaal. Dan denk ik: al die strijd is toch ergens goed voor geweest

Want om dat mysterieuze proces aan de gang te krijgen moet je door al die hopeloze momenten heen, dat niks lukken wil. Hoe ik me dan voel, dat is niet geschikt voor algemene consumptie.
Zo ‘n dag dat het niet lukt om op gang te komen. De dagelijkse dosis van duizend woorden blijkt volstrekt onhaalbaar. De hele dag zitten prutsen, en nog geen drie rechte zinnen geproduceerd.

Of nog erger: ik heb best een aardig stukkie geschreven, maar wereldliteratuur is het nou niet direct. Waar zit het hem toch in? Iets in de toon? En dan opeens begrijp ik het: deze hele verhaallijn (waar ik met zoveel enthousiasme al een week aan zit te schrijven) wringt. Mijn hoofdpersoon doet niet wat ik hem wil laten doen. Hij vertikt het. Past niet bij hem. Hoofdschuddend blader ik door vijf zes pagina’s, hele mooie pagina’s vond ik het, maar ze moeten allemaal geschrapt.

Waarom wordt het nou nooit eens vanzelf helemaal perfect? Waarom moet alles zoveel moeite kosten?
Schrijven is vooral: vervelende problemen, die je zelf hebt bedacht, helemaal in je eentje oplossen. Wat mijn problemen zijn onder het schrijven, ik kan er over vertellen, maar ik kan het je niet laten voelen. Ze zijn onvervreemdbaar van mezelf, en voor iedereen anders.

Je kan een ander tips geven, een duwtje halverwege. Maar die hele berg frustraties wegwerken, dat zullen jullie toch echt samen moeten oplossen, jij en jezelf.